อเล็กซาเดอร์ เลียปุนอฟ (Александр Мизайлавич Ляпунов)
นักคณิตศาสตร์
เลียปุนอฟ เกิดเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 1857 (25 พฤษภาคม O.S.) ในยาโรสลาฟ (Yaroslavl) พ่อของเขาชื่อมิคาอิล (Mikhail Vasilyevich Lyapunov) เป็นนักดาราศาสตร์ที่มีชื่อเสียง เคยทำงานอยู่ที่มหาวิทยาลัยคาซานก่อนที่เลียบุนอฟเกิด ต่อมาเขาได้ย้ายมาอยู่ในยาโรสลาฟ และได้เป็นผู้อำนวยการของโรงเรียนเดมิดอฟ (Demidov Lyceum) ส่วนแม่ชื่อโซเฟีย (Sophia Alexandrovna Shilipova) เลียบุนอฟยังมีน้องชายอีกสองคน เซอร์เกีย์ (Sergei) ซึ่งต่อมาเป็นนักประพันธ์ดนตรีที่มีชื่อเสียง และบอริส (Boris) ซึ่งเป็นผู้เชียวชาญด้านภาษาสลาฟ
เลียบุนอฟ เริ่มเรียนหนังสืออยู่กับบ้าน โดยมีพ่อแม่และลุงซีเชนอฟ (R. Sechenov) เป็นคนเตรียมความพร้อมให้เขาก่อนที่จะเข้าเรียนในโรงเรียนปกติ และยังมีนาตาเลีย (Natalia Rafailovna Sechenova) ญาติรุ่นพี่ของเขาเป็นคนสอนหนังสือให้ด้วย ซึ่งหลายปีต่อมาเมื่อโตขึ้นเลียบุนอฟได้แต่งงานกับนาตาเลีย
1870 พ่อของเขาเสียชีวิต แม่จึงพาเข้าย้ายมาอยู่ที่เมืองนิซนีนอฟโกรอด (Nizhny Novgorod) ซึ่งเลียบุนอฟเริ่มเข้าเรียนเกรดสามที่โรงเรียนในเมืองนี้ เขาเป็นเพื่อนร่วมรุ่นกับมากอฟ (Andrei Markov)
1876 จบมัธยมโดยมีผลการเรียนดีเยี่ยม และได้เข้าเรียต่อที่คณะฟิสิกและคณิตศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก (St.Petersburg Universtiy) ซึ่งมากอฟก็เข้าเรียนในคณะเดียวกับเขา
ที่นี่เลียบุนอฟได้เรียนกับอาจารย์พาฟนุตี้ เชบูเชฟ (Pafnuty Chebyshev) ซึ่งมีอิทธิพลต่อเขาอย่างมาก นอกจากนี้ยังมีโอกาสได้เรียนกับเมเดเลเอฟ (Dimitry Mendeleev) ด้วย
1880 ได้รับรางวัลเหรียญทองจากทางมหาวิทยาลัย จากผลงานศึกษาเกี่ยวกับ hydrostatics
1884 เขาทำวิทยานิพนธ์ปริญญาโทในหัวข้อ On the stability of ellipsoidal forms of rotating fluids
1885 ได้งานเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์อยู่ที่มหาวิทยาลัยเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก
1886 แต่งงานกับนาตาเลีย
1892 ทำวิทยาพนธ์เรื่อง The general problem of the stability of motion
1895 ได้ย้ายมาทำงานที่มหาวิทยาลัยคาร์คอฟ (Kharkov University) โดยรับตำแหน่งคณะบดีของภาควิชาเครื่องกล
1902 กลับมาทำงานที่ ม.เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก โดยรับตำแหน่งศาสตราจารย์ของภาควิชาคณิตศาสตร์ประยุกต์เป็นตำแหน่งเดียวกับ เชบูเชฟ อาจารย์ของเขาที่เกษียณออกไป ปีนี้เลียบุนอฟยังได้รับเลือกเป็นสมาชิกของ Academy of Science
1908 เข้าร่วมการประชุมสภาคณิตศาสตร์สากล (International Mathematical Congress) ครั้งที่ 4 ซึ่งจัดขึ้นในกรุงโรม
1917 เขาและนาตาเลียภรรยาเดินทางไปเมืองโดเดสสา (Odessa) ชายฝั่งทะเลดำ ซึ่งทำให้ภรรรยาของเขาติดเชื้อวัณโรค
1918 31 ตุลาคม, นาตาเลีย เสียชีวิตจากวัณโรค เลียปุนอฟเสียใจมากจึงได้ฆ่าตัวตายโดยใช้ปืนยิงที่ศรีษะตัวเอง แต่ว่าเขาไม่ได้เสียชีวิตทันที
3 พฤศจิกายน, เลียปุนอฟเสียชีวิต
ผลงานหลักของเลียปุนอฟ เป็นทฤษฏีเกี่ยวกับการหมุดของของเหลว (theory of ratating fluids) และยังมีผลงานด้านฟิสิกและคณิตศาสตร์หลายอย่างที่มีชื่อของเขา อาทิ
• Lyapunov equation
• Lyapunov exponent
• Lyapunov fractal
• Lyapunov function
• Lyapunov stability
• Lyapunov time
• Lyapunov’s central limit theorem
• Lyapunov’s condition
• Lyapunov–Malkin theorem