สงครามแห่งซาฮาร่าตะวันตก
ดินแดนที่เรียกว่าซาฮาร่าตะวันตก คือ ดินแดนชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติด ของดินแดนอัฟริกาตะวันตกเฉียงเหนือ ถูกล้อมไปด้วย ประเทศโมรอคโคตอนเหนือ มัวริทาเนีย และอัลจีเจีย
ระหว่างปี 1884 -1975 ตกเป็นอาณานิคมของประเทศสเปน สเปนอ้างการเข้าไปอารักขาเพื่อการยึดครองเป็นเมืองขึ้น สเปนสร้างจังหวัด สเปนซาฮาร่า (Spanish Sahara) ในปี 1958 โดยผนวกเอาดินแดนทาทงเหนือชื่อ ซากัว เอล ฮามร่า (Saguia el-Hamra) และดินแดนทางใต้ ริโอ เดอ โอโร่ (Rio de Oro) เข้าได้กัน ซึ่งภายใต้การปกครองของสเปน ประชาชนซาฮาร่าตะวันตก ได้ลุกขึ้นสู้เพื่อปลดปล่อยตัวเองอยู่เนืองๆ ตลอดเวลา เช่น กลุ่มของชีค มา อัลเอเนียน(Shaykh ,Ma al-Aynayn) ที่ลุกขึ้นสู้กับฝรั้งเศส ในเมืองซะมาร่า ซึ่งอยู่ใจเขต ซากัว เอล ฮามร่า แต่เป็นเมืองเดียวที่อยู่ในซาฮ่าร่าตะวันตกที่ไม่ได้อยู่ภาายใต้สเปน ขณะนั้นฝรั่งเศสขยายอิทธิพลเข้ามาในดินแดนตอนเหนือของแอฟริกาตะวันตก
ในปี 1902 ชีค มา อัลเอเนียน ได้ใช้เมือง ซะมาร่า (Smara) เป็นนครหลวงของตน ให้เป็นศูนย์กลางศาสนา มีการสร้างห้องสมุดอิสลาม เพื่อให้เมืองกลายเป็นศูนย์กลางศาสนา สมาร่า ถือเป็นนครศักดิ์สิทธิมาแต่โบราณ เพราะว่าเป็นดินแดนโอเอซิสกลางทะเลทราย และมักจะมีกองคาราวานสินค้าเดินทางผ่านเป็นประจำ
ในปี 1904 ชีต มา อัลเอเนียน ประกาศสงครามศักดิ์สิทธิเพื่อขับไล่ฝรั่งเศส ทำให้เกิดสงครามกลางเมืองนานหลายปี จนฝรั่งเศสเองถอนตัวออกไปในปี 1913 และโอนอำนาจบริหารให้กับสเปน แต่ว่าก่อนจะออกจากซามาร่า ฝรั่งเศสทำลายเมืองจนพังพินาศลงแล้ว ในปี 1934 เกิดการลุกฮือต่อต้านสเปนอีกครั้งหนึ่ง ทำให้สเปนและฝรั่งเศสร่วมมือกันทำสงครามต่อชนพื้นเมืองที่ลุกขึ้นต่อต้านอำนาจ และบ้านเมืองได้กลายสภาพเป็นการจราจล ปี 1956-1958 โมร๊อคโค ชักใยกลุ่ม Army of Liberation เพื่อต่อสู้กับฝรั่งเศส และสเปน อย่างหนัก แต่ว่าสองมหาอำนาจยุโรปยังสามารถรักษาอำนาจเอาไว้ได้
ในปี 1967 (หรืออาจเป็นปี 1969) เกิดการก่อตั้งกลุ่มกลุ่มเคลื่อนไหวเพื่อปลดปล่อยซาฮาร่า ชื่อในภาษาอารบิค คือ ฮาราเกต ตาห์เรอ Harakat Tahrir (Liberation Movement หรือ The Movement for the Liberation of the Saguia el Hamra and Rio de Oro) ก็ลุกขึ้นต่อสู้บ้าง แต่ว่าใช้แนวทางสันติวิธี โดยนายมูฮัมมัด บาสสิรี (Muhammad Bassiri) เป็นผู้ก่อตั้ง กลุ่มฮาราเกต ตาห์เรอ ใช้แนวทางในการต่อสู้อย่างสนติวิธี แต่ว่าตัวเขาเองถูกเจ้้าหน้าที่ตำรวจสเปนจับกุมตัวขณะที่ตำรวจเข้าสบายการเดินขบวนประท้วง ในวันที่ 17 มิถุนายน 1970 คาดกันว่าคงถูกสังหาระหว่างที่อยู่ในเรื่องจำ หลังความล้มเหลวของการต่อสู้ด้วยสันติวิธีของกลุ่ม ฮาราเกต ตาห์เรอ ชาวซาฮาร่าตะวันตะ ก็ละทิ้งสันติวิธี และก็กลับมาจับอาวุธเข้าประหัดประหารกับผู้ยึดครองดินแดนของตนอีก 
ปี 1971 เกิดกลุ่ม โปลิสาริโอ ฟรอน์ท (Polisario Front) หรือ Frente Popular para la Liberación de Saguia el-Hamra y de Río de Oro (Frente POLISARIO) ที่ก่อตั้งโดย เอล อัวลิ มุตตาฟา ซาเยด (El Ouali Mustapha Sayed) เยาวชนซะมาร่า และนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยโมร๊อคโค ที่เคลื่อนไหวปฏิวัติอำนาจของสเปน โดยสมาชิกหลายคนจากฮาราเกต ตาห์เรอ เข้าร่วมกับโปลิสาริโอ ฟรอนท์ ด้วย กลุ่มโปลิสาริโอ ฟรอน์ท ได้รับการสนับสนุนจากประเทสอัลจีเรีย และโมร๊อคโค ด้วย นอกจากนั้นยังได้รับความช่วยเหลือบ้างจากลิเบีย และโมริทาเนีย , โปลิสาริโอ ฟรอน์ท ถือเอา 10 พฤษภาคม 1973 เป็นวันก่อตั้งอย่างเป็นทางการ
ปี 1975 มีการเปิดเจรจาระหว่าง สเปน โมร๊อคโค และ มาริทัวเนีย และได้มีการลงนามใน ข้อตกลงแมดดริด (Madrid Accords) 31 ตุลาคม โมร๊อดโค ส่งกองทัพเข้ายึดดินแดนบางส่วนในซาฮ่าราตะวันตก ได้ดินแดนราวสองในสาม ได้แก่เขต ซากัว เอล แฮมรา และ บางส่วนของ ริโอ เด โอโร โมรอคโคได้ขนประชาชนของตนเองเข้ามา โดยมีประชาชนและทหารรวมตัวกันเป็นกลุ่ม Green March เข้ามาตั้งบ้านเรือนในซาฮาร่าตะวันตก อ้างสิทธิเหนือดินแดนดังกล่าว และทำให้ชาวซาฮาราวี (Saharavi) เจ้าของประเทศดังเดิมกลายเป็นชนกลุ่มน้อยในดินแดนตัวเอง ชาวซาฮาร่าวี กลายเป็นผู้อพยพภัยสงคราม ซาฮาร่าวี กว่า 165,000 คน ต้องย้ายไปอาศัยในค่ายลี้ภัยในทะเลทรายอัลจีเลีย โดยไม่ได้รับการดูแล และยังเกิดค่ายลี้ภัยในอีกหลายแห่งทั้ง อัมจาลา (Amgala) ทาฟาริติ (Tifariti) อัม เดรก้า (Umm Dreiga) เปิดหน้าประวัติศาสตร์อีกฉบับของสงครามกับศัตรูรายใหม่ ในขณะที่มัวริทาเนีย ยึดครองดินแดน ริโอ เด โอโร ทางตอนใต้เอาไว้ และสเปน ถอนตัวจากซาฮาร่าตะวันตกตามข้อตกลงแมดริดในปี 1976
มกราคม 1976 กองทัพอากาศแห่งโมร๊อคโค ส่งเครืองบินรบ ทิ้งระเบิดในค่ายผู้อพยพทางในดินแดนทางเหนือ กุมภาพันธ์ ค่ายผู้ลี้ภัยในอัม เดรก้้า ถูกโมร๊อคโคโจมตี ด้วยระเบิดนาปาล์ม และฟอสโฟรัสขาว (white phosphorus เป็นอาวุธสงครามที่ผิดต่อกฏหมายระหว่างประเทศ เหยื่อที่ไม่เสียชีวิต มักมีแผลเหมือนไฟไหม้ทั่วร่างกาย) มีผู้คนหลายพันคนเสียชีวิต โปลิสาริโอ ฟรอน์ท ประกาศ สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาฮาร่า (Sahrawi Arab Democratic Republic) ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 1976 ครั้งนี้ พวกเขาต้องต่อสู้กับทั้งโมร๊อคโค และมัวริทัวเนีย พวกเข้าต่อสู้ด้วยสงครามกองโจร ย้ายศูนย์อำนวยการไปยังเมืองตินดูฟ (Tindouf) ในอัลจีเรียตะวันตก (Western Algeria) ซึ่งทำให้ค่ายผู้ลี้ภัยในอัลจีเลีย กลายเป็นค่ายที่ใหญ่ที่สุดไปด้วย รัฐบาลอัลจีเลียและลิเบีย ให้การสนับสนุนด้านการเงินและอาวุธกับโปลิสาริโอ ฟรอน์ท ทำให้โลิสาริโอ ฟรอน์ทมีกำลังหลายพันนาย พร้อมอาวุธที่ทันสมัย รถจีฟ และอูฐ
ปี 1985 ถึง ปัจจุบัน โมร๊อคโค ผนวกเอาดินแดนซาฮาร่าตะวันตกไว้ได้เกือบ 80 เปอร์เซ้นต์ มีการสร้างกำแพงทรายความยาวกว่า 2500 กิโลเมตร เพื่อปกป้องดินแดน ซึ่งครอบคลุม 3 ใน 4 ของพรหมแดน ภายใต้การเจรจาโดยสหประชาชาติเป็นตัวกลาง โมร๊อดโค และ ฟรอน์ท เปลิซาริโอ เคยเกือบจะสามารถจัดให้มีการหย่อนบัตรลงคะแนนกันได้ แต่ว่าที่สุดแล้วก็หาข้อสรุปสุดท้ายกันไม่ได้
ปี 1990 สหประชาชาติจัดตั้งคณะทำงานเพื่อการลงประชามติในซาฮ่าร่าตะวันตก United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara (MINURSO) มีเป้าหมายให้จัดการลงคะแนน โดยประชาชนว่าจะแยกตัวเป็นอิสระ หรือว่าต้องการรวมเข้ากับโมร๊อคโค MINURSO สามารถทำให้เกิดการหยุดยิ่งระหว่างโมร๊อคโคและฟรอน์ท เปลิซาริโอ ได้ในกันยายน ปี 1991 แต่ว่าก็ไม่เชิงสำเร็จสมบูรณ์ทีเดียวเพราะสงครามและการปะทะยังมีอยู่เรื่อยๆ หลายสิบปีที่ผ่านมา โลกต้องจ่ายเงินเพื่อช่วยเหลือผู้ลี้ภัยสงครามจำนนวกว่า 160,000 คนผ่านโครงการอาหารโลก (WFP,World Food Program) และยาจำนวนนวนมากผ่านกาชาดสากล มีนักโทษชาวโมร๊อคโกกว่า 514 คนที่ยังถูกขังอยู่ในเรือนจำของ ฟรอน์ท เปลิซาริโอ มานานกว่า 20 ปี เป็นนักโทษสงครามที่ยาวนานที่สุดในโลก โมร๊อคโก และ ฟรอน์ท เปลิซาริโอ ยังตกลงกันไม่ได้ว่าจะจัดการลงประชามติ “อย่างไร” ข้อเสนอโดยสหประชาชาติถูกปฏิเสธมาแล้วหลายครั้ง จากฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดหรือทั้งสองผ่าย โมร๊อคโก ละเมิดข้อตกลงที่ทำไว้กับ MINURSO หลายครั้ง เช่น การสร้างบ้านเรือนในพื้นโดยไม่ได้รับอนุญาต และมีการเคลื่อนยุทโธปกรณ์ทหาร
ระหว่าง 2008-2009 ฟรอน์ท เปลิซาริโอ ฉลองครบรอบ35 ปีเมือวันที่ 20 พฤษภาคม 2008 และ 33 ปีของการประกาศสาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาฮาราวิ วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2009
22 มกราคม 2009 ฟรอน์ท เปลิซาริโอ ประกาศเขตเศรษฐกิจพิเศษ อ้างกรรมสิทธิ 200 ไมล์ทะเล สำหรับประเทศซาฮาร่าตะววันตกของพวกเขา และบอกว่าสหภาพยุโรปต้องยุติข้อตกลงในการทำประมงค์ที่ทำให้กับโมร๊อคโคในปี 2005
ฟรอน์ท เปลิซาอิโอ ยังบอกว่าทหารและนักรบของฝ่ายตนยังคงถูกสังหารหรือหายตัวไป โดยถูกโมร๊อคโคทำร้าย แม้ว่าโมร๊อคโคจะปฏิเสธ สงครามยาวนานกว่าศตวรรษ เฉพาะกับโมร๊อคโคเองก็นานเกือบ 50 สิบปีแล้ว แต่นาฬิกาสงครามยังไม่หยุดเดิน เมืองซามาร่ายังอยู่ภายใต้การปกครองของโมร๊อคโค ผู้คนยังนอนในค่ายลี้ภัยในทะเลทราย สงครามที่หลายคนอาจจะไม่รู้ว่ามันเกิดขึ้นในทุกวันนี้